We gaan bij 3D onderwijs steeds uit van drie kwaliteiten die gelijkwaardig zijn aan elkaar: mentaal, emotioneel en fysiek. Toetsen zouden dus per definitie alle drie elementen moeten bevatten. Ook omdat ‘kennis en kunde’ die aangeboden wordt op drie verschillende manieren tegelijkertijd veel rijker en completer wordt. Dat mag dan ook als zodanig worden gemeten aan het eind.

Nog mooier zou het zijn wanneer leerlingen en studenten mogen starten bij hun voorkeur in een toets om daarna de onderdelen te kunnen maken die voor hen soms wat lastiger zijn.

Zo vertelde een student ons dat tijdens een assessment gelijk werd gestart met het doorvragen naar details uit zijn project. Hij gaf aan dat, wanneer men hem even in de gelegenheid had gesteld om in het kort te mogen vertellen over dat project, het vele malen beter zou zijn gegaan. Want nadat hij eerst zijn eigen verhaal kwijt kan is hij heus wel in staat om de detailvragen ook te beantwoorden.

Veel toetsen zijn vaak eenzijdig ingericht op basis van de mentale kwaliteit en er vindt op deze manier ook selectie plaats in ons onderwijsstelsel.

Vaak zeggen leraren tegen ons dat zij niet weten wat zij hieraan zouden kunnen veranderen.

Om te beginnen is het natuurlijk mogelijk om de eigen toetsen (methodegebonden of assessments) wel als zodanig aan te passen. Dat kost in eerste instantie tijd en energie maar levert tegelijkertijd een eerlijker en vollediger beeld op van de leerresultaten.

Natuurlijk kunnen we met 3D Onderwijs niet ons hele onderwijsstelsel veranderen, een stelsel dat gebaseerd is op de aanname dat ‘leren met je handen of leren met je hoofd’ twee verschillende zaken zijn.

Wel kunnen we toetsen veranderen die onder onze eigen verantwoordelijkheid vallen, zoals toetsen die bij methodes horen. Ook kunnen we het voor leerlingen en studenten bij ‘standaard’ toetsen makkelijker maken door kleine aanpassingen aan te brengen.

Bijvoorbeeld bij de ‘drie minuten toets’ die bedoeld is om de leesvaardigheid te meten kun je rekening houden met de natuurlijke  verschillen in tempo die ontstaan vanuit de drie verschillende leerprocessen. Moet je een leerling die van nature bedachtzaam is langs eenzelfde meetlat leggen als een leerling die een hoog tempo heeft?

Mogen systemisch lerende leerlingen en studenten eerst even kennismaken met een ‘nieuwe’ toets? Mag een interactief lerende student ook eerst even enthousiast zijn of haar verhaal kwijt?

Omdat we nog weinig voorbeelden hebben bij dit derde onderdeel van ons onderwijsmodel voegen we hier alleen een powerpointpresentatie toe die te gebruiken is bij teams om hen meer bewust te maken van wat wij bedoelen met 3D toetsing.